Ο Αγαθός ηλίθιος.
Απο την όπερα Μπαρίς Γκαντουνώφ του Μουσσόργκσκυ
Αφιερωμένο στην Ακαδημαική κοινότητα και τα Ελληνικά ΑΕΙ
Δεν μπορώ να μην συμπεριλάβω στα άρθρα που δημοσιεύω στο Timesforchange WordPress το άρθρο του Αντώνης Εφραιμίδη. μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος (ΣΙ) του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ) Τα τελευταία τέσσερα χρόνια.
Στο προηγούμενο άρθρο μου ξέχασα να συμπεριλάβω στους τομείς που η παρούσα κυβέρνηση προσπαθεί να αλώσει περιλαμβάνεται και ο τομέας της παιδίας και στην περίπτωση αυτή το άρθρο που ακολουθεί επικεντρόνεται στη Ανώτερη παιδία
ΝΚ
ΕΝΑ ΒΗΜΑ ΕΜΠΡΟΣ – ΔΥΟ ΠΙΣΩ
-Το βραχύβιο φιάσκο των ΣΙ στα ΑΕΙ-
Αντώνης Εφραιμίδης
Στην όπερα Μπαρίς Γκαντουνώφ του Μουσσόργκσκυ υπάρχει ένας συμβολικός ρόλος, αυτός του λεγομένου «αγαθού ηλίθιου», που μοιρολογεί για το πεπρωμένο της πατρίδας του, της Ρωσσίας, εν είδει αρχαιοελληνικού χορού, καθώς παρακολουθεί τις εξελίξεις που οδηγούν την χώρα του στον γκρεμό. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σαν μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος (ΣΙ) του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), υπήρξα μάρτυρας καταστάσεων που με ταύτισαν με τον «αγαθό ηλίθιο» του Μουσσόργκσκυ. Τούτο το άρθρο είναι το μοιρολόι μου για το μέλλον της πατρίδας μου μέσα από τον φακό της εκπαιδευσης στα ΑΕΙ..
Αν και γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Ελλάδα (όπου και αποφοίτησα απο το ΕΜΠ), έζησα και εργάστηκα στο εξωτερικό (κυρίως στις ΗΠΑ) χωρίς όμως να διακόψω την στενή μου επαφή με τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Ιδίως με τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, η επαφή μου ήταν συνεχής, στενή, και ζωντανή. Ετσι, εγνώριζα και βίωνα την κατρακύλα και το χάλι των ΑΕΙ. Κυριολεκτικά πενθούσα, και συνάμα οργιζόμουν, όταν εβλεπα την ανείπωτη αποσύνθεση των ναών της γνώσης και έρευνας της χώρας. Η διαστροφή των εννοιών της δημοκρατίας και του ρόλου των σχολείων και πανεπιστημίων, οι καταλήψεις, η άνοδος της αλητείας σε ηγετικές θέσεις, η παραφθορά της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το μουντζούρωμα κάθε τετραγωνικού μετρου λευκου τοιχου, οι ύβρεις, ο προπηλακισμός των καθηγητών, η απαξίωση του διδακτικού και ερευνητικού έργου, μου ήσαν γνωστά και με ωθούσαν στα πρόθυρα δακρύων. Οπότε όταν το 2011 ψηφίστηκε ο περίφημος Νόμος Διαμαντοπούλου που σηματοδότησε μια συγκλονιστική στροφή της πορείας της Ανώτατης Παιδείας στην χώρα προς τον εκσυγχρονισμό και την θεραπεία της παθογένειας που την καταταλαιπωρούσε, ήμουν απο τους πρώτους που όχι μόνο επιδοκίμασαν και ζητωκταύγασαν αλλά και που αναζήτησαν ενεργό συμμετοχή για να επιταχύνουν το απαγκίστρωμα και απεγκλωβισμότου εκπαιδευτικού συστήματος, δηλαδή του πιο σημαντικού πυλώνα στήριξης της χώρας, από τον δρόμο προς την αποτελμάτωση και τον μαρασμό.Σχεδόν παντού ο νόμος χαιρετιστηκε με ενθουσιασμο. Εκτός βέβαια από όσους έβλεπαν ότι τα περιθώρια ασυδοσίας στένευαν. Σε αυτούς κατατάσσονται οι πρυτάνεις, οι φοιτητοπατέρες, οι συνδικαλιστές και τα κόμματα της Αριστεράς που στεγάζουν τους περισσότερους από αυτούς.Αλλά, και αυτό είναι το πιό επώδυνο, και από μερικούς άλλους που υποκριτικά και σιωπηλά εξύφαιναν την υπονόμευση του.
Ο νόμος 4009, γνωστός σαν «νόμος Διαμαντοπούλου», επειδή ψηφίστηκε επί υπουργίας της και επειδή η ίδια πάλαιψε σκληρά για να επιτύχει την ψήφιση του, περιείχε πληθώρα αλλαγών και βελτιώσεων στην Ανώτατη Παιδεία. Επρόκειτο όμως για αποκύημα εντατικής και μακράς εργασίας πολλών αξιολόγων ατόμων. Η συζήτηση είχε αρχίσει επί υπουργίαςΜαριέτας Γιαννάκου με σημαντική συμβολή του καθηγητήΘάνου Βερέμη και ολοκληρώθηκε με την τιτάνια προσπάθεια του, επίσης καθηγητή, Βασίλη Παπάζογλου του οποίου η προσφορά είχε αναγνωρισθείκαι πριν από τον πρόωρο θάνατο του.
Ο νόμος αυτός περιείχε διατάξεις που θεράπευαν τις περισσότερες παθογένειες της λειτουργίας των ΑΕΙ. Ελυνε το πρόβλημα των αιωνίων φοιτητών, το πρόβλημα της κατάχρησης και αλλοίωσης της έννοιας του ασύλου, το πρόβλημα της εκλογής των δοικητικών αρχών, το πρόβλημα της ελεύθερης εξωστρέφειας των Πανεπιστημίων, διευκόλυνε την εύρεση εξωτερικών πόρων και χορηγιών, εισήγαγε δυνατότητες δομικής αναμόρφωσης, και εμπαίδωνε τις βάσεις για αξιολόγηση σε κάθε πτυχή της λειτουργίας των Ιδρυμάτων. Με λίγα λόγια αποτελούσε τεράστιο και καλοσχεδιασμένο βήμα εκσυγχρονισμού της Ανώτατης Παιδείας στην χώρα. Ισως το πιό σημαντικό στοιχείο του νόμου ηταν και η θέσπιση του θεσμού του Συμβουλίου Ιδρύματος (ΣΙ). Το ΣΙ δεν είναι τίποτε άλλο από ένα εποπτικό και ελεγκτικό όργανο όμοια του οποίου υπάρχουν σε όλα τα Πανεπιστήμια, αλλα και αλλους οργανισμούς, απανταχού του κόσμου, και ο σκοπός του οποίου είναι να διασφαλίζει την υπεύθυνη άσκηση των καθηκόντων της Διοίκησης, να χαράσσει στρατηγικό σχεδιασμό, να ανευρίσκει πόρους, και να αποτελεί έναν ανεξάρτητο κρίκο στην διασύνδεση του Ιδρύματος με την Πολιτεία και την Κοινωνία. Στις Αγγλοσαξωνικές χώρες ο θεσμός αυτός είναι γνωστός σαν BoardofTrustees , BoardofRegents, η BoardofVisitors. Εχει δε πολύ περισσότερη ισχύ από αυτήν που προέβλεπε ο νόμος 4009. Αποτελείται συνήθως απο διωρισμένα μέλη (σχεδόν όλα εξωτερικά) και έχει την ευθύνη της επιλογής του Πρύτανη αλλα και την δυνατότητα της αποπομπής του. Το ΣΙ στην Ελλαδα αποτελείτο από μείγμα εσωτερικών και εξωτερικών μελών, εκλεγμένων (οχι διωρισμένων), και με μόνο έμμεσο ρόλο στην εκλογή τού Πρύτανη. Και φυσικά περί αποπομπής του Πρύτανη, ούτε λόγος να γίνεται.
Στην αρχική μορφή του ο νόμος έδινε μεγαλύερη ισχύ στα ΣΙ, παρόμοια με αυτην που εχουν τα αντίστοιχα συμβούλια στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Ομως η λυσσαλέα αντίδραση του βαθέως Πανεπιστημιακού κατεστημένου κατά την περίοδο διαβούλευσης για την τελική μορφή του νόμου επέτυχε να ψαλιδισει πολλές απο τις εξουσίες των Συμβουλίων. Στο ψαλίδισμα συναίνεσε και η ίδια η υπουργός Αννα Διαμαντοπούλου, προκειμένου να αποσπάσει τη στήριξη της τότε αντιπολίτευσης της ΝΔ. Παρά ταύτα, η εισαγωγή του θεσμού ήταν τελικά μια επιτυχία χωρίς προηγούμενο. Ψηφίστηκε δε στην Βουλή απο 255 (εκ των 300) βουλευτών. Μόνο σε εορταστικές δηλώσεις άνευ νοήματος επιτυγχάνεται τέτοια πλειψηφία στην Ελληνική Βουλή. Οπως τελικά αποδειχθηκε, σχεδόν κανένας βουλευτής δεν διάβασε τον νόμο. Απλά όλοι ευθυγραμμίστηκαν με την εντολή της ηγεσίας των κομμάτων τους να υπερψηφιστεί ο νόμος.
Πλήθος διακεκριμμένων επιστημόνων, κυρίως Ελλήνων της αλλοδαπής, αλλά και ξένων η εντοπίων, προσέτρξαν να υποβάλουν υποψηφιότητα για να εκλεγούν μέλη αυτών των Συμβουλίων παρ’ ότι ήσαν μη αμειβόμενα. Δεκαπέντε μέλη για κάθε ΣΙ, και ενα ΣΙ για κάθε ένα από τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ, σήμαινε πάνω από χίλια άτομα. Περίπου τα μισά από αυτά προεβλέπετο να ειναι εξωτερικά μέλη, ήτοι μή ανήκοντα στα ΑΕΙ. Ο αριθμός των υποψηφίων ηταν υπερδιπλάσιος του αριθμού των θέσεων. Η «ερυθρόμαυρη» αντίδραση στα Ιδρύματα προσπάθησε να ματαιώσει την διαδικασία εκλογής με τις γνωστές βίαιες μεθοδεύσεις της. Ομως η χρήση ηλεκτρονικής ψήφου ξεπέρασε τις δυνατότητες των «τσούρμων» που αντιδρούσαν (μόνο να κλέβουν η να σκίζουν κάλπες ξέρουν) και έτσι η διαδικασία διεκπεραιώθηκε. Oι πανεπιστημιακοί μετείχαν ενθουσιωδώς: ΕΚΠΑ 79,3%, ΕΜΠ 65,5%, ΑΠΘ 75,4% και πάει λέγοντας, παρά την αποχή που κήρυξαν οι συνδικαλιστικές παρατάξεις της αριστεράς, τις απειλές και τους τραμπουκισμούς, που έφτασαν να κατεβάζουν τους διακόπτες των servers ώστε να εμποδίσουν ακόμη και την ηλεκτρονική ψηφοφορία! Ετσι, ο Γενάρης του 2012 βρήκε όλα τα ΑΕΙ (αλλά και τα ΤΕΙ) της χώρας με Συμβούλια Ιδρύματος.
Υπέβαλα υποψηφιότητα και εκλέχτηκα εξωτερικό μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος (ΣΙ) του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ). Η θητεία μου άρχισε την 1/1/12 και ήταν (σχεδόν)τετραετής. Εληγε στις 31/8/16. Κατά την περίοδο αυτήν υπήρξα μάρτυρας μιάς τραγικής, η καλλίτερα κωμικοτραγικής, διαδικασίας αποδόμησης του νόμου 4009 και των Συμβουλίων.
Το «ξήλωμα» άρχισε με τον διορισμό του Μπαμπινιώτη σαν υπουργό Παιδείας που διαδέχτηκε την Διαμαντοπούλου. Ακολούθησε ο Αρβανιτόπουλος (ΝΔ) που επί περίπου δύο χρόνια έκανε ό,τι μπορούσε για να αποδυναμώσει τα Συμβούλια. Μετά ήρθε ο Λοβέρδος (ΠΑΣΟΚ) που για ένα περίπου εξάμηνο απλά βρισκόταν στον υπουργικό θώκο χωρίς να έχει ιδέα η ενδιαφέρον για τα γενόμενα στα ΑΕΙ. Ακολούθησε η λαίλαπα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ με επικεφαλής τον Αριστείδη Μπαλτά (ατυχώς συμμαθητή μου από το γυμνάσιο και παλαιόν φιλο) που «ανακοίνωσε» την κατάργηση των ΣΙ και του όλου νόμου 4009, αλλά που δεν κατάφερε να την υλοποιήσει (όπως δεν κατάφερε και τίποτε άλλωστε) και που πέρασε την σκυτάλη της αποδόμησης στον αδιανόητο για υπουργο Παιδείας Φίλη με την εξ ίσου αδιανόητη Σία Αναγνωστοπούλου να «προίσταται» στον τομέα των ΑΕΙ.
Ο λόγος που δεν προχώρησαν στην εκπλήρωση της επαγγελίας τους να καταργήσουν τον νόμο και, ειδικά, τα Συμβούλιαήταν απλά ότι οι Ευρωπαίοι «επίτροποι» της χώρας δεν το ενέκριναν. Ετσι άρχισαν να μεταχειρίζονται κάθε λογής τεχνάσματα για την απαξίωση του θεσμού με «ψαλιδίσματα» των αρμοδιοτήτων του καί με παρωδίες διαβούλευσης (όπως αυτής του Διαλόγου περί Παιδείας που εμπιστεύτηκαν στον Γαβρόγλου). Καθώς ο χρόνος έτρεχε φθάσαμε στο τέλος της θητείας των ΣΙ οπότε έπρεπε να κινήσουν την διαδικασία εκλογής νεων Συμβουλίων. Αυτό βέβαια ήταν γι αυτούς κάτι σαν το λιβάνι γιά τον διάολο. Οπότε τι σκαρφίστηκαν; Μα να επεκτείνουν την θητεία των υπαρχόντων Συμβουλίων για έναν χρόνο! Αυτοί που εξέφρασαν τις πιο απαξιωτικές απόψεις για τα Συμβούλια. Φυσικά επρόκειτο για ελιγμό απελπισίας για να κερδίσουν χρόνο. Στο μεταξύ συνεχίστηκε το πέρασμα διατάξεων που ακύρωναν κάθε εξουσία των Συμβουλίων με την βάσιμη ελπίδα ότι τα ΣΙ θα «μαράζωναν» .
Στο τέλος του Αυγούστου που μας πέρασε τα ΣΙ των κυριωτέρων ΑΕΙ αποφάσισαν να μην αποδεχθούν τον περαιτέρω διασυρμό τους και παραιτήθηκαν. Ετσι έκλεισε ο κύκλος της ύπαρξης τους. Με εξαίρεση την εκλογή μερικών Πρυτανικών αρχών τα Συμβούλια δεν κατάφεραν να επιτύχουν τίποτεάλλο ουσιαστικό. Οι στρικλοποδιές, ο εμπαιγμός από Διοίκηση και Πολιτεία, οι προπηλακισμοί από την αλητεία που λυμαίνεται τα Πανεπιστήμια, η παρεμπόδιση των συνεδριάσεων, και το γενικώτερο χάος στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα δεν άφησε πολλά περιθώρια. Αυτό ειναι συνοπτικά το λυπηρό ιστορικό της υπόθεσης.
Θέλω όμως να επανέλθω στην «μεταφορά» που εισήγαγα στην αρχή του άρθρου. Δηλαδή στην αντιστοίχηση του ρόλου μου στο ΣΙ με αυτόν του «ηλίθιου» στην τραγική ιστορία του Μπαρίς Γκαντουνώφ. Ο «ηλίθιος» αυτός θρηνεί για το κατάντημα της χώρας του αλλά λέει όμως και την ωμή αλήθεια κατάμουτρα στον Τσάρο που δολοφόνησε τον πραγματικό διάδοχο του θρόνου και που έτσι οδηγεί την χώρα του ακόμα χαμηλότερα στον δρόμο της φθοράς. Θέλω λοιπόν να πω κι εγώ ωμά την αλήθεια για όσα διαδραματίστηκαν αυτήν την τετραετία καθώς θρηνώ την ανείπωτη παρακμη των ΑΕΙ στην Ελλάδα.
Η αλήθεια εχει ως εξής. Στα ΑΕΙ ευθύς αμέσως μετά την μεταπολίτευση η λαίλαπα του «χαρισματικού» Ανδρεα άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου. Αρχικά, με αποδοχή και επιδοκιμασία από πολλούς, ο Ανδρέας αφαίρεσε την εξουσία στα ΑΕΙ από τους «φεουδάρχες» καθηγητές που κατείχαν τις λεγόμενες έδρες.Την εξουσία όμως τη μοίρασε στους πανεπιστημιακούς (ΔΕΠ) κατώτερης βαθμίδας μέσω των «τομέων» και στους φοιτητές. Παράλληλα, έχρισε ΔΕΠ τους βοηθούς, χωρίς να χρειαστεί να εκλεγούν. Έτσι, μπήκε στο σώμα των πανεπιστημιακών «κατιμάς».Στην πραγματικότητα, έδωσε την εξουσία στα πολιτικά κόμματα που βρίσκονταν πίσω από τις φοιτητικές παρατάξεις και πίσω από τους περισσότερους βοηθούς. Την έδωσε επίσης σε αναρχικά και ανατρεπτικά στοιχεία που είχαν τις δικές τους παρατάξεις. Αυτά δεν ήταν ορατά από την αρχή. Το χάλι επεκράτησε προοδευτικά.
Με νομοτελειακή συνέπεια κατήργησε κάθε έννοια αξιοκρατίας, καθιέρωσε την ασυδοσία, κατέλυσε την ομαλότητα λειτουργίας των Ιδρυμάτων, και κάλυψε τις καταστροφικές αυτές ενέργειες με φληναφήματα περί «δημοκρατίας», «ελευθερίας», και «δικαιοσύνης. Ο «χαρισματικός» (τρομάρα του) Ανδρέας είχε την μοναδική ικανότητα να ξεγελάει τον Ελληνικό λαό με το να τον μπερδεύει. Ετσι, αυτή η αναταραχή στα Ιδρύματα πήρε λιγο καιρό για να δώσει ένα σαφές σήμα στις εν δυνάμει καραδοκούσες ομάδες που απάρτιζαν την νέα «ακαδημαική» κοινότητα. Αλλά τελικά έγινε κατανοητό ότι σχεδόν όλοι, αν συνεργαστούν, μπρούν να οφεληθούν από την νέα κατάσταση. Το μυστικό ήταν ένα. ΑΝΟΧΗ! Ανοχή σε όλους για όλα. Ανοχή στους ανίκανους (σπουδαστές η καθηγητές), ανοχή στους καταληψίες και απεργούς, ανοχή και σε όσους απέβλεπαν σε ανέντιμα βολέματα. Με άλλα λόγια συνύπαρξη κάθε άνομης πρακτικής. Εφόσον εξέλιπε κάθε ίχνος αξιολόγησης και εποπτείας, προς τι το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός; Ας απεργούν όσοι και όσο και όποτε θέλουν. Ποτέ δεν χάθηκε εξάμηνο, ακόμα και όταν η απεργία διαρκούσε μήνες. Ας περνάνε όλοι και ας παίρνουν πτυχία χωρίς ζόρια. Ας κάνουν μερικοί καθηγητές ό,τι γουστάρουν με τον χρόνο της απασχόλησης τους και τις εξωτερικές δραστηριότητες τους. Δεν λογοδοτεί κανείς σε κανένα, Αρα, «κομμάτια να γίνει». Και κομμάτια εγιαν τα Ιδρύματα. Η ποιοτική κατρακύλα ήταν πρωτοφανής και συνεχίζεται.
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του για ποιο λόγο οι πανεπιστημιακοί λεχρίτες ακολουθούσαν την πορεία της καταστροφής είναι ότι απεργούσαν, αλλά δεν εφάρμοζαν (λόγω …αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ) το νόμο που ελεγε ότι τους παρακρατούνται τα ημερομίσθια των ημερών της απεργίας. Μάλιστα αυτό το είχαν αναγάγει σε… συνδικαλιστική επιτυχία. Κάποτε, ένας αντιπρύτανης της Γεωπονικής σχολής (ο μακαρίτης Λεωνίδας Λουλούδης) ο οποίος ανήκε στην Αριστερά αλλά είχε τσίπα, εφάρμοσε το νόμοκαι παρακράτησε τα μεροκάματα. Αυτός ο άνθρωπος υπέστη τα πάνδεινα από τους αριστερούς συναδέλφους του. Ένα άλλο σχετικό παράδειγμα είναι ο πανεπιστημιακός στο Πανεπιστημίο Θεσσαλίας Τάκης Πολίτης, συνδικαλιστής. Τις ημέρες της απεργίας των πανεπιστημιακών δήλωνε δημόσια ότι μετέχει στην απεργία, ενώ παράλληλα υπέγραφε παρών στο παρουσιολόγιο, για να μην του κοπεί το μεροκάματο. Όταν έπιασαν την απάτη και τον οδήγησαν σε δίκη, βρήκε στο πλευρό του όλη την παράταξη των αριστερών πανεπιστημιακών(μεταξύ άλλων και τον πρώην καθηγητή του ΕΜΠ, Βένιο Αγγελόπουλο, επίσης γυμνασιακό συμμαθητή μου και παλαιόν φίλο, που αρθρογράφησε για το θέμα)
Να είμαστε ομως δίκαιοι. Μέσα σε αυτόν τον ανεμοστρόβιλο της αποσύνθεσης συνέχισαν να υπάρχουν άτομα με ίσια την σπονδυλική στήλη, με ικανότητες, με εργατικότητα και αίσθημα αυτοθυσίας που συνέχισαν σαν σε κρυφό σχολειό να κάνουν ό, τι μπορούσαν γιά να βοηθήσουν τα έρμα τα παιδιά που περίμεναν να τους δώσει η χώρα τους μόρφωση και προετοιμασία για ένα καλλίτερο αύριο. Σε αυτά τα άτομα (και είναι κάμποσα) οφείλεται φόρος τιμής. Γνώρισα αρκετά τέτοια άτομα και τους θεωρώ ήρωες. Ομως, και αυτά τα άτομα εργάζονταν και ζούσαν σε καθεστώς φόβου. Πως να μην φοβάται κανείς όταν αδιάντροποι αλήτες εισβάλλουν στην αίθουσα διδασκαλίας και διακόπτουν με ύβρεις τον καθηγητή; Ιδίως οταν του λένε με νόημα «ξέρουμε που μένεις»! Πως να μην φοβάται όταν όλα αυτά γίνονται ατιμωρητί; Πως να μην φοβάται όταν ξέρει ότι αν παραπονεθεί, κανείς δεν θα συντρέξει αλλά τουναντίον όλοι θα απομακρυνθούν και πολλοί θα τους κατηγορήσουν σαν όργανα της επάρατης Δεξιάς και του φασισμού!; Οταν τα λέω αυτά σε συναδέλφους στο εξωτερικό ΔΕΝ με πιστεύουν, Ο, τι είναι αδιανόητο στο εξωτερικό, εδώ εχει γίνει πλήρως αποδεκτό. Η περίφημη Ελληνική ιδαιτερότητα!
Αλλά η πάλη ήταν άνιση. Ολες οι δυνάμεις εξουσίας, είτε το είχαν ανακοινώσει (όπως η παρούσα κυβέρνηση) είτε όχι, ΔΕΝ ήθελαν αυτόν τον νόμο. Πρέπει πραγματικά να κατατρόμαξαν όταν επιτέλους διάβασαν τι είχαν ψηφίσει. Αξιολογήσεις; Εξωτερικά μέλη; Εποπτεία; Ανεξάρτητη Αρχή; Μα … τρελλαθήκαμε; Να αφήσουμε δηλαδή το βολεμένο μαγαζί να βγεί στην πιάτσα; Μα είναι απλό. Οι Αγγλοσάξωνες έχουν μιαν ωραία έκφρασηγια το τι πρέπει να γίνεται σε τέτοιες περιπτώσεις. “Nipitatthebud”! Δηλαδή «κόψτο πριν μπουμπουκιάσει». Αυτό δηλαδή που δεν έγινε, ενώ έπρεπε να είχε γίνει, με την Παπανδρεική «επανάσταση». Και το κλάδεμα έγινε με μαεστρία. Δεν θέλω να ονομάσω πρόσωπα και πράγματα αλλά είχα πραγματικά «φρικιάσει» με αυτά που έβλεπα. Θα δώσω όμως μερικά ανώνυμα παραδείγματα.
Διευθυντής σημαντικού Ινστιτούτου στο ΕΜΠ εδήλωνε την πλήρη υποστήριξη του στο ΣΙ και κυριολεκτικά εκλιπαρούσε την βοήθεια του για να μην επηρρεαστεί η λειτουργία του από τον νέο νόμο. Αλλά μετά την άνοδο του παρόντος κομματικού μορφώματος στην εξουσία της χώρας, το ίδιο άτομο εδήλωνε την χλεύη του για το Συμβούλιο. Μέλη της διοίκησης (από πρυτάνεις έως κοσμήτορες) έπαιζαν μια στο καρφί και μια στο πέταλο με τα Συμβούλια. Το πρώτο δείπνο γνωριμίας των μελών του Συμβουλίου του ΕΜΠ τον Απρίλιο του 2012 διαλύθηκε από μια δράκα μαυροφορεμένους αλήτες που εισέβαλαν στον χώρο του δείπνου και με αυθάδεια διέκοψαν την συνέχιση του. Οταν ο Προεδρος του Συμβουλιου τηλεφώνησε στον τότε πρύτανη του ΕΚΠΑ (στο οποίο ανήκε ο χώρος του δείπνου), τον διαβόητο Πελεγρίνη, για να παραπονεθεί έλαβε την απάντηση «μαζεύτε τα και φύγετε»! Και φυσικά όταν μια τριανδρία του επιπέδου των Μπαμπινιώτη, Αρβανιτόπουλου, και Λοβέρδου ανέλαβε το Υπουργείο Παιδείας, δεν χρειαζόταν καν η έλευση των Μπαλτά και Φίλη για να ολοκληρωθεί η αποδόμηση του νόμου 4009.
Πήρε ίσως καιρό να το καταλάβω, αλλά το βαθύ πανεπιστημιακό κατεστημένο ΔΕΝ ΗΘΕΛΕ τον νομο 4009. Ανεξάρτητα από πολιτικές τοποθετήσεις. Δεν ηθελε Συμβούλια. Δεν ήθελε αξιολογήσεις και ανεξάρτητη εποπτεία. Δεν τους ενδιαφέρει αν η στάση τους βυθίζει τα Πανεπιστήμια. Η κοντόφθαλμη νοοτροπία τους ενδιαφέρεται μόνο για την διατήρηση του statusquo.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών γίνεται αμέσως φανερό όταν κανεις δει τις θλιβερές όψεις των ΑΕΙ. Γίνεται όμως φανερό και όταν δει τη διεθνή κατάταξη των ελληνικών ΑΕΙ. Χαρακτηριστικά, το ΕΚΠΑ, που θεωρείται από τα καλύτερα ανάμεσα στα ελληνικά ΑΕΙ, έχει τις παρακάτω θέσεις στις διεθνείς λίστες κατάταξης πανεπιστημίωντου 2016, ανάλογα με τα κριτήρια της κάθε μιας: Βρίσκεται (στην καλλίτερη περίπτωση) στην 175η θέση στην κατάταξη της Wikipediaμέχρι (στην χειρότερη περίπτωση) μεταξύ 600ης και 650ης θέσης των QSWorldUniversityRankings.
Αυτά έχει να πεί ο οιωνει «αγαθός ηλίθιος» του Μουσσόργκσκυ για το θλιβερό κατάντημα στην Ανώτατη Εκπαίδευση της χώρας. Η ζημιά που έχει γίνει είναι ανεπανόρθωτη. Χρειάζεται βαθειά τομή που δεν βλέπω πως μπορεί να γίνει. Κρίμα στον σπαταλημένο χρόνο. Κρίμα στις χαμένες προσπάθειες. Και κρίμα στην ελπίδα που συνάντησε μόνο καγχασμό και κοροιδία.
ΥΓ. Ευχαριστώ ιδιαίτερα τον αρθρογράφο και καλό μου φίλο Διονύση Γουσέτη που μου έδωσε χρήσιμα συμπληρωματικά στοιχεία καί πληροφορίες για μερικές πτυχές του θέματος του άρθρου.
Αφιέρωμα στον περήφανο Κουμουνιστή κ Κατρούγκαλο, τον περήφανο καταληψία κ Τσίπρα και τον ανιστόρητο υπουργό ‘απαιδίας’ κ Φίλη.